Czym się różni soda oczyszczona od proszku do pieczenia?

Zarówno soda oczyszczona, jak i proszek do pieczenia są środkami spulchniającymi, które używane są do wypieków. Sprawdź, czy można używać ich zamiennie.

Co to jest soda oczyszczona?

Soda oczyszczona, czyli wodorowęglan sodu (NaHCO₃), to biały krystaliczny proszek, słabo zasadowy, który jest stosowany jako środek spulchniający w wypiekach, takich jak ciasta, babeczki i ciasteczka. Co ważne, jest to neutralny związek chemiczny, który nie wpływa negatywnie na zdrowie. Jej własności spulchniające i pianotwórcze wynikają z tego, że rozkłada się z wydzieleniem dwutlenku węgla w temperaturze powyżej 60 °C, a także pod wpływem kwasów.

Powstający w ten sposób dwutlenek węgla pozwala wypiekom urosnąć i stać się lekkimi i puszystymi. Często w przepisach zawierających sodę oczyszczoną znajduje się również kwaśny składnik, taki jak sok z cytryny lub maślanka. Dodanie do wypieków samego wodorowęglanu sodu nadaje im nieprzyjemny posmak ługu. Z tego powodu miesza się go ze słabymi kwasami lub solami o lekko kwaśnym odczynie, może to być np. sok z cytryny lub maślanka. Łączenie sody z kwasami dodatkowo przyspiesza wydzielanie się dwutlenku węgla.

Co to jest proszek do pieczenia?

Głównym składnikiem proszków do pieczenia jest wodorowęglan sodu. Ponieważ, jak wspomniano wyżej, sama soda może nadawać wypiekom nieprzyjemny, nieco gorzkawy smak, proszek do pieczenia wzbogacony jest dodatkami, tzw. regulatorami kwasowości, które niwelują ten efekt.

Najczęściej stosowanymi regulatorami kwasowości w proszkach do pieczenia są: mleczan sodu, wodorowinian potasu, kwaśny pirofosforan sodu.

Ponieważ wodorowęglan sodu ma własności higroskopijne i łatwo się zbryla przy dłuższym przechowywaniu, do proszku do pieczenia dodaje się skrobię ziemniaczaną lub kukurydzianą, które spowalniają ten proces. Skrobia stanowi „wypełniacz” rozdzielający poszczególne składniki proszku do pieczenia, dzięki czemu zapobiega ich zlepianiu i zbrylaniu, a także ułatwia wymieszanie proszku ze składnikami ciasta.

Kiedy używać sody oczyszczonej, a kiedy proszku do pieczenia?

Soda oczyszczona jest używana w przepisach, które zawierają również kwaśny składnik, taki jak winian potasu, maślanka lub sok z cytrusów. Niektóre przepisy mogą wymagać zarówno sody oczyszczonej, jak i proszku do pieczenia.

• Zamiana proszku do pieczenia na sodę oczyszczoną
  Soda jest znacznie silniejsza niż proszek do pieczenia, w związku z czym potrzeba około 3 razy mniej sody niż proszku, aby ciasto wyrosło tak samo. Warto jednak dodać wtedy oprócz sody jakiś kwaśny składnik, żeby wypiek nie miał chemicznego lub gorzkiego posmaku.
• Zastąpienie sody oczyszczonej proszkiem do pieczenia nie wymaga dodatkowych składników.
  Można przyjąć w przybliżeniu, że 1 łyżeczka proszku do pieczenia odpowiada 1/4 łyżeczki sody oczyszczonej. Oznacza to, że jeżeli przepis wymagał dodania 1 łyżeczki sody, to żeby zastąpić ją proszkiem, trzeba dodać ok. 4 łyżeczek proszku do pieczenia.

Przeczytaj też:

• Przepis na tartę morelową
• Tort urodzinowy z PRL-u – przepis krok po kroku
• Przepis na tort tiramisu
• Przepis na pysznego mazurka

Szukasz chwili wytchnienia? Zrób sobie przerwę i włącz Radio Pogoda!