Szkarlatyna to choroba dotykająca głównie dzieci, jednak nie tylko. Dowiedz się, jak ją zdiagnozować u swojego dziecka oraz jak wygląda leczenie.
Szkarlatyna to choroba bakteryjna, która rozwija się u niektórych osób, które mają zapalenie gardła. Ta przypadłość objawia się jasnoczerwoną wysypką, która pokrywa większość ciała. Niemal zawsze towarzyszy jej wysoka gorączka oraz ból gardła. Szkarlatyna najczęściej występuje u dzieci w wieku 5-15 lat. Choć wcześniej uznawano ją za poważną chorobę dziecięcą, to dzięki leczeniu antybiotykami stała się ona mniej groźna. Jednak wciąż – jeśli nie będzie się jej leczyć – może doprowadzić do poważnych problemów z sercem, nerkami i innymi organami. Chorobę tę leczy się antybiotykami – najczęściej penicyliną.
Przyczyny
Szkarlatyna wywoływana jest przez ten sam typ bakterii, która powoduje też zapalenie gardła. W przypadku tej choroby bakteria uwalnia toksynę, która powoduje wysypkę i zaczerwienienie języka. Zakażenie przenosi się z jednej osoby na drugą drogą kropelkową – kiedy zarażona osoba zakaszle lub kichnie. Okres inkubacji, czyli czas między zarażeniem się i pojawieniem się objawów, wynosi zazwyczaj dwa do czterech dni.
Czynniki ryzyka
Najbardziej na tę chorobę narażone są dzieci w wieku od 5 do 15 lat. Oprócz tego zarazki choroby rozprzestrzeniają się łatwiej między ludźmi utrzymującymi bliski kontakt, czyli na przykład u członków rodziny lub kolegów i koleżanek z klasy.
Sprawdź też:
Objawy
Szkarlatyna ma specyficzne objawy, po których można ją rozpoznać i którym zawdzięcza swoją nazwę. Są to takie przypadłości jak:
- czerwona wysypka. Wygląda jak oparzenie słoneczne i w dotyku pokryta nią skóra przypomina papier ścierny. Zazwyczaj zaczyna się w rejonie twarzy lub karku i rozprzestrzenia się na ręce, nogi i tułów. Pod naciskiem zaczerwieniona skóra staje się blada;
- czerwone linie. Fałdy skóry w rejonie pachwin, pach, łokci, kolan i karku zazwyczaj zaczerwieniają się bardziej niż inne rejony skóry objęte wysypką;
- zarumieniona twarz z bladą otoczką wokół ust;
- zaczerwieniony język. Choć zawsze jest czerwony, to w wyniku szkarlatyny przybiera jeszcze głębszą, wręcz malinową barwę i często pokrywa się białym nalotem oraz licznymi grudkami we wczesnej fazie choroby.
Wysypka i zaczerwienienie twarzy i języka zazwyczaj trwają około tygodnia. Kiedy te objawy ustępują, skóra dotknięta wysypką często się łuszczy i zaczyna odchodzić płatami. Oprócz wymienionych wyżej pojawiają się również takie objawy szkarlatyny jak:
- gorączka sięgająca nawet 39-40ºC;
- kaszel;
- wymioty;
- przyspieszone tętno;
- wymioty;
- powiększone migdałki w gardle i problemy z przełykaniem;
- powiększone węzły chłonne;
- ból głowy.
Tak jak inne choroby wieku dziecięcego, jak przykładowo świnka czy ospa wietrzna, również szkarlatyna może dotknąć osoby dorosłe i wówczas objawy mogą być znacznie bardziej dolegliwe. Mogą zostać pomylone na przykład z alergią a choroba u dorosłych może doprowadzić do poważnych powikłań.
Kiedy udać się do lekarza?
Jeśli twoje dziecko ma wymienione objawy, cierpi z powodu bólu gardła, wysokiej gorączki, powiększonych węzłów chłonnych i ma czerwoną wysypkę, musisz udać się z nim do lekarza. Tak jak inne choroby wieku dziecięcego, jak przykładowo świnka czy ospa wietrzna, również szkarlatyna może dotknąć osoby dorosłe i wówczas objawy mogą być znacznie bardziej dolegliwe
Komplikacje
Jeśli zlekceważymy objawy choroby i nie będziemy jej leczyć, to bakterie mogą się rozprzestrzenić na różne organy, takie jak migdałki, płuca, skórę, nerki czy ucho środkowe. W rzadkich przypadkach szkarlatyna może nawet uszkodzić serce, kończyny, system nerwowy i skórę.
Leczenie
Jak już wspomniano wcześniej, tę chorobę leczy się antybiotykami. Jeśli dana osoba jest uczulona na penicylinę, to podaje jej się zamienniki z grupy makrolitów, na przykład azytromycynę, erytromycynę czy klarytromycynę. Leczenie trwa zazwyczaj 10 dni (zgodnie z lekarskimi zaleceniami) i najważniejsza zasada to: nie wolno przerywać przyjmowania antybiotyku. Trzeba ściśle przestrzegać odpowiedniej pory przyjmowania leków i ich ilości. Leczenia nie wolno przerwać nawet wtedy, kiedy objawy choroby już ustąpią – kurację trzeba doprowadzić do końca.
Jak wykryć i wyleczyć szkarlatynę?
Jak można się zarazić szkarlatyną?
Zakażenie przenosi się z jednej osoby na drugą drogą kropelkową – kiedy zarażona osoba zakaszle lub kichnie. Okres inkubacji, czyli czas między zarażeniem się i pojawieniem się objawów, wynosi zazwyczaj dwa do czterech dni.
Jakie są objawy szkarlatyny?
Czerwona wysypka pokrywająca twarzy lub kark i rozprzestrzeniająca się na ręce, nogi i tułów; zarumieniona twarz z bladą otoczką wokół ust; malinowy język; wymioty, trudności z przełykaniem; powiększone węzły chłonne; ból głowy.
Jak leczy się szkarlatynę?
Chorobę tę leczy się antybiotykami – najczęściej penicyliną. Leczenie trwa zazwyczaj 10 dni (zgodnie z lekarskimi zaleceniami) i najważniejsza zasada to: nie wolno przerywać przyjmowania antybiotyku, nawet jeśli objawy już ustąpią.