Według badań amerykańskich naukowców, osoby w typie skowronków, czyli te, które wcześnie wstają i pozostają aktywne przez cały dzień, są zwykle bardziej zadowolone i sprawniejsze umysłowo, szczególnie w starszym wieku.
Naukowcy z University of Pittsburgh donoszą, że seniorzy o chronotypie skowronków, którzy wstają wcześnie i są zajęci przez cały dzień, są szczęśliwsi i lepiej wypadają w testach poznawczych w porównaniu z osobami o bardziej nieregularnych codziennych wzorcach aktywności. Wyniki swojego badania opublikowali w JAMA Psychiatry.
To, jak duże znaczenie dla zdrowia seniorów ma aktywność fizyczna, jest już dobrze udokumentowane. Jednak nowe badania sugerują, że kluczowe znaczenie zarówno dla zdrowia, jak i kondycji psychicznej ma nie tylko intensywność podejmowanej aktywności, ale także jej wzorce. Okazuje się, że wstawanie wcześnie rano, bycie aktywnym przez cały dzień i przestrzeganie tej samej rutyny każdego dnia pozytywnie wpływa na zdrowie starszych dorosłych.
„Ekscytujące w naszych odkryciach jest to, że wzorce aktywności mogą być pod kontrolą, co oznacza, że celowe zmiany w codziennej rutynie mogą poprawić zdrowie i samopoczucie” – twierdzi główny autor badania dr Stephen Smagula, adiunkt psychiatrii i epidemiologii w University of Pittsburgh.
Jak przeprowadzono badanie
Aby zbadać codzienne wzorce aktywności wśród starszych Amerykanów i potencjalnie zidentyfikować późniejsze powiązania ze zdrowiem psychicznym i funkcjami poznawczymi, autorzy badania zrekrutowali 1800 osób w wieku powyżej 65 lat. Wszyscy uczestnicy przez cały tydzień nosili na nadgarstkach opaski śledzące aktywność. Dodatkowo badani wypełnili szereg kwestionariuszy oceniających objawy depresji i funkcje poznawcze.
W sumie 37,6 procent uczestników wstawało wcześnie rano, pozostało aktywne przez cały dzień i ogólnie miało stałą codzienną rutynę.
Ci, którzy wstają wcześnie rano i są aktywni 15 godzin, lepiej wypadają w testach
„Wielu starszych dorosłych miało solidne wzorce: wstają średnio przed 7 rano i pozostają aktywni przez około 15 godzin każdego dnia. Mają też tendencję do podążania tym samym schematem dzień w dzień” – wyjaśnia prof. Smagula. Okazało się , że właśnie osoby z tej grupy były szczęśliwsze, mniej przygnębione i miały lepsze funkcje poznawcze niż inni uczestnicy.
Kolejne 32,6% starszych dorosłych również miało stałe dzienne wzorce, ale były aktywne średnio tylko 13,4 godziny każdego dnia, ponieważ rano budziły się później lub wieczorem wcześniej chodziły spać. Osoby te zgłaszały więcej objawów depresji i uzyskały niższe wyniki w testach poznawczych niż osoby wstające wcześnie.
Pozostałe 29,8 procent uczestników wykazywało zakłócone wzorce aktywności – ich działania były nieprzewidywalne i niespójne w ciągu kilku dni. Ta grupa miała najwyższe wskaźniki zarówno depresji, jak i niskie wyniki testów poznawczych.
Dr Smagula uważa, że związek między zdrowiem psychicznym a wzorcami aktywności prawdopodobnie przebiega w obie strony. Innymi słowy, depresja lub problemy poznawcze często utrudniają trzymanie się ustalonego harmonogramu. I odwrotnie, nieuporządkowana rutyna może również pogorszyć te objawy.
„Nasze odkrycia sugerują, że zakłócenie wzorca aktywności jest bardzo powszechne i wiąże się z problemami zdrowotnymi u osób starszych” – komentuje Smagula. – „Relacja jest prawdopodobnie dwukierunkowa, więc dobrą wiadomością jest to, że proste zmiany – rzeczy, które każdy może wypróbować – mogą przywrócić regularne wzorce aktywności, a to może poprawić stan zdrowia”.
Przeczytaj też:
- Pory posiłków a zdrowie psychiczne
- Jak uniknąć demencji na starość? Zacząć regularnie ćwiczyć
- Niebieskie światło: Przed ekranem starzejemy się szybciej
- Kiedy ćwiczyć: rano czy wieczorem? Co mówią badania?
- Pompki a ryzyko chorób serca – badanie
- Dłuższe ćwiczenia mogą znacznie zmniejszyć ryzyko śmierci – nowe badanie
Szukasz chwili wytchnienia? Zrób sobie przerwę i włącz Radio Pogoda!
Uwaga! Dla wszystkich naszych Czytelników mamy coś naprawdę wyjątkowego. Przygotowaliśmy niezwykle ciekawe quizy z różnych kategorii. Największą niespodzianką jest to, że po rozwiązaniu quizu jest szansa na wygranie nawet 100 tys. złotych! Kliknij i sprawdź.