Dlaczego niektórzy ludzie wciąż muszą oganiać się od komarów, a inni nie mają takiego problemu? Okazuje się, że ma to uzasadnienie naukowe. Dowiedz się, dlaczego w ogóle gryzą ludzi, dlaczego ich ukąszenia swędzą i co je przyciąga.
W skrócie
Dlaczego komary gryzą?
Gryzą tylko samice. Dzieje się tak, ponieważ potrzebują krwi do produkcji jaj. Gdy komarzyca wypije krew, może wyprodukować i złożyć 30 do 300 jaj. Aby złożyć kolejny zestaw jaj, będzie potrzebować kolejnego posiłku z krwi.
Samce komarów nie żywią się krwią, ale nektarem i sokami wytwarzanymi przez rośliny.
Dlaczego ukąszenia swędzą?
Kiedy komarzyce piją krew swojej ofiary, nie wstrzykują jej żadnego jadu, ale zostawiają na skórze swoją ślinę, która zawiera antykoagulant i białka, co zapobiega krzepnięciu zasysanej przez nie krwi. Te z kolei uruchamiają układ odpornościowy organizmu. Aby z nimi walczyć, organizm uwalnia histaminę, substancję, która pomaga białym krwinkom dostać się do zaatakowanego obszaru, ale powoduje swędzenie, stan zapalny i obrzęk.
Niektóre osoby, zwłaszcza te, które zostały ugryzione po raz pierwszy, mogą w ogóle nie zauważyć ugryzień. Dzieje się tak, ponieważ ich układ odpornościowy nie potraktował śliny komara jako wroga. Z czasem też organizm może zacząć tolerować ich ugryzienia i nie wywoływać już reakcji obronnej.
Co przyciąga komary?
Wiele czynników może przyciągać komary do niektórych osób, m.in. dwutlenek węgla, zapach ciała, kolor ubrań czy grupa krwi.
- Dwutlenek węgla
Podczas każdego wydechu emitowany jest dwutlenek węgla. Produkuje się go więcej podczas aktywności fizycznych, na przykład podczas ćwiczeń czy joggingu. Komary potrafią wyczuć go nawet z 50 metrów. Wzrost stężenia dwutlenku węgla jest sygnałem dla nich, że w pobliżu znajduje się potencjalny żywiciel. Na tej podstawie identyfikują i wybierają ofiarę. - Zapach ciała
Komary przyciągają pewne związki, które są obecne na ludzkiej skórze i w pocie. Związki te nadają ludziom specyficzny zapach, który może je interesować. Jako atrakcyjne dla nich zostały zidentyfikowane m.in. kwas mlekowy i amoniak.
Także bakterie bytujące na skórze odgrywają rolę w zapachu ciała. Badanie z 2011 roku wykazało, że ludzie z dużą różnorodnością drobnoustrojów na skórze byli mniej atrakcyjni dla komarów. Naukowcy zidentyfikowali również określone gatunki bakterii, które były dla nich bardziej i mniej pociągające.
Komary mogą nauczyć się preferować określony rodzaj żywiciela. Kojarzą pewne bodźce zmysłowe, takie jak zapachy, z ofiarami, od których uzyskały dobrej jakości krew. - Grupa krwi
Ponad 80% ludzi wydziela substancje chemiczne pozwalające komarzycom rozpoznać grupę krwi. Okazuje się, że chętniej lecą one do osób z tymi substancjami niż do pozostałych, niezależnie od tego, jaką mają grupę krwi. Jednak najbardziej atrakcyjne są dla nich osoby jednocześnie wydzielające te substancje oraz mające grupę krwi „0”. - Ubrania
Badania wykazały, że czarny kolor przyciąga komary, ale naukowcy nie znaleźli odpowiedzi, dlaczego tak się dzieje. W każdym razie osoby noszące czarne lub ciemne ubrania mogą być bardziej atrakcyjne dla komarów. - Ciepło i wilgotność
Ciała ludzi wytwarzają ciepło, a poziom pary wodnej w pobliżu ich skóry może się różnić w zależności od temperatury otoczenia. Gdy komarzyca zbliża się do nich, może wykryć ciepło i wyższą wilgotność – te czynniki mają wpływ na to, czy zdecyduje się ugryźć. Jedno z badań wykazało, że komary poruszają się w kierunku pobliskich źródeł ciepła, które mają pożądaną temperaturę. - Alkohol
W badaniu z 2002 r. naukowcy przyjrzeli się wpływowi spożywania alkoholu na atrakcyjność komarów. Odkryli wówczas, że ludzie, którzy spożywali piwo, byli dla nich bardziej atrakcyjni. - Ciąża
Badania wykazały, że kobiety w ciąży wydają się bardziej przyciągać komary niż pozostałe osoby. Może to być spowodowane tym, że kobiety w ciąży mają wyższą temperaturę ciała i wydychają więcej dwutlenku węgla.
Gdzie najchętniej gryzą komary?
Zasadniczo komary gryzą każdą skórę, do której mają dostęp, aby uzyskać posiłek z krwi. Mogą jednak preferować określone lokalizacje. Jedno ze starszych badań wykazało, że niektóre gatunki wolały gryźć wokół głowy i stóp. Badacze stwierdzili, że w tym wyborze rolę odgrywała temperatura skóry i liczba gruczołów potowych zlokalizowanych w tych obszarach.
Szukasz chwili wytchnienia? Zrób sobie przerwę i włącz Radio Pogoda!
Przeczytaj też:
- Jak ochronić się przed ugryzieniami komarów?
- Szczepionka na malarię powstanie dzięki technologii mRNA?
- Kot lubi kocimiętkę, bo… odstrasza komary
- Jak usunąć kleszcza? [PORADNIK]
- Kleszcz – jak nie dać się ugryźć: zapobieganie, porady
- Borelioza – objawy i sposoby leczenia
- Kleszczowe zapalenie mózgu – objawy, zapobieganie
- Szczepionka przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu: dla kogo, ile dawek, ile kosztuje?
Co warto wiedzieć o komarach?
Czy komary preferują jakąś grupę krwi?
Tak, najbardziej atrakcyjne dla komarów są osoby z grupą krwi "0".
Czy kolory są istotne dla komarów, czy któreś barwy szczególnie je przyciągają?
Osoby noszące czarne lub ciemne ubrania mogą być bardziej atrakcyjne dla komarów.
Czy kobiety w ciąży są bardziej narażone na ugryzienia komarów?
Kobiety w ciąży wydają się bardziej przyciągać komary niż inne osoby, prawdopodobnie dlatego że mają wyższą temperaturę ciała i wydychają więcej dwutlenku węgla.
Czy spożycie alkoholu może odstraszać komary?
Wręcz przeciwnie. Jedno z badań wykazało, że ludzie, którzy spożywali piwo, byli dla nich bardziej atrakcyjni.