Udar cieplny – objawy, przyczyny - jak się przed nim uchronić i jak postępować w razie udaru - Radio Pogoda - słuchaj radia
Strona główna » Udar cieplny – objawy, przyczyny – jak się przed nim uchronić i jak postępować w razie udaru

Udar cieplny – objawy, przyczyny – jak się przed nim uchronić i jak postępować w razie udaru

Dowiedz się, jakie są przyczyny i objawy udaru cieplnego. Wyjaśniamy, jak postępować w przypadku ich wystąpienia oraz co zrobić, żeby do nich nie dopuścić.

Udar cieplny to stan spowodowany przegrzaniem naszego organizmu. Zazwyczaj jest skutkiem zbyt dużego nasłonecznienia fizycznego zmęczenia w wysokiej temperaturze. To najgroźniejsza z form obrażeń powstałych w wyniku ciepła. Udar cieplny może wystąpić, jeśli temperatura ciała wzrośnie do 40ºC lub wyżej. Najczęściej tego typu przypadki mają miejsce w letnich, gorących miesiącach.

Kiedy zachodzi niebezpieczeństwo udaru cieplnego?

Dochodzi do niego, kiedy organizm ma problemy z oddawaniem nadmiaru ciepła. Powody mogą być różne, na przykład:

  • długotrwałe przebywanie na słońcu;
  • odwodnienie spowodowane wypijaniem zbyt małej ilości wody, którą traci się przez pocenie;
  • długie przebywanie w rozgrzanym, wilgotnym i niewietrzonym pomieszczeniu;
  • picie alkoholu – ma to wpływ na zdolność organizmu do regulowania temperatury;
  • branie długich, gorących kąpieli parowych i wodnych;
  • noszenie ciasnych oraz zbyt wielu ubrań podczas upału, co utrudnia odparowanie potu i schładzanie ciała w ten sposób;
  • uprawianie ćwiczeń fizycznych lub inna aktywność podczas upału, zwłaszcza wśród osób nieprzyzwyczajonych do wysokich temperatur.

Czynniki ryzyka

Na udar cieplny najbardziej narażone są małe dzieci, które nie rozwinęły jeszcze dostatecznie mechanizmu termoregulacji oraz osoby starsze – w wieku 65 lat i powyżej – cierpiące na dolegliwości układu krążenia lub zażywające preparaty antyhistaminowe. Niebezpieczeństwo wystąpienia tej przypadłości zwiększają takie czynniki jak:

  • Wiek – szczególnie muszą uważać osoby najmłodsze i seniorzy;
  • Wysiłek podczas upału;
  • Nagłe wystawienie na gorącą pogodę, np. podczas podróży lub podczas fal ciepła;
  • Przyjmowanie określonych leków. Szczególnie podczas upałów muszą uważać osoby biorące środki zwężające naczynia krwionośne, regulujące ciśnienie krwi, zmniejszające ilość sodu i wody w organizmie oraz leki redukujące objawy psychiatryczne (np. antydepresanty);
  • Przyjmowanie narkotyków, takich jak amfetamina i kokaina;
  • Problemy zdrowotne, takie jak choroby serca i płuc, otyłość i wcześniej przebyte udary.

Konsekwencje udaru

Udar cieplny może powodować szereg komplikacji zdrowotnych – w zależności od tego, jak długo nasz organizm był poddany działaniu wysokiej temperatury. Jeśli odpowiednio szybko nie obniżymy temperatury, może dojść do trwałego uszkodzenia mózgu lub innych organów, takich jak serce, nerki i mięśnie a bez pomocy udar cieplny może prowadzić do śmierci.

Objawy

Objawami udaru cieplnego są takie oznaki jak:

  • wysoka temperatura ciała: 40ºC lub wyższa – to główny objaw;
  • wahania nastroju, dezorientacja, poczucie zagubienia, bełkotliwa wymowa, podirytowanie, delirium, drgawki lub zapadnięcie w śpiączkę;
  • utrata przytomności;
  • nudności i wymioty;
  • zaburzenia widzenia;
  • szybkie i spłycone oddychanie;
  • ból głowy;
  • zaczerwieniona skóra;
  • szybkie bicie serca.

Pierwsza pomoc w przypadku udaru cieplnego

Im później nadejdzie pomoc, tym większe uszkodzenia udar poczyni w organizmie i zwiększa się ryzyko śmierci. Dlatego też gdy tylko dostrzeżesz u kogoś jego objawy, jak najszybciej wykonaj następujące czynności:

  • przenieś tę osobę w zacienione, chłodne miejsce;
  • zdejmij z niej część lub całą odzież;
  • jak najszybciej schłódź chorego czym tylko się da: umieść go w wannie z zimną wodą, polej wodą z węża ogrodowego, wachluj lub umieść przy wentylatorze, przyłóż do niego worki z lodem, nałóż zmoczone ręczniki na głowę, kark, pod pachami i w pachwinach – słowem: rób wszystko co się da, żeby schłodzić taką osobę;
  • pilnuj, żeby jego drogi oddechowe były drożne. Jeśli nastąpi zatrzymanie krążenia, podejmij resuscytację;
  • podawaj choremu dużo zimnych płynów w małych porcjach (nie za dużo naraz).
    Jeśli stan osoby z udarem cieplnym mimo podjęcia tych działań się nie poprawia, wezwij karetkę przez numer alarmowy 112 lub 999.

Jak uniknąć udaru cieplnego?

Ta przypadłość nie jest czymś, przed czym nie możemy się ochronić. Jeśli będziemy pamiętać o kilku podstawowych krokach, to może się nam to udać.

Jak zapobiegać udarowi cieplnemu:

  • Noś luźne, lekkie ubrania. Zbyt dużo ubrań lub noszenie zbyt ciasnych tkanin nie pozwoli się organizmowi prawidłowo schłodzić.
  • Chroń się przed oparzeniami słonecznymi – one wpływają na zdolność organizmu do chłodzenia się, więc smaruj się obficie kremami z filtrem co dwie godziny lub częściej – jeśli pływasz lub się pocisz.
  • Pij dużo płynów – nawodnienie o podstawa.
  • Jeśli bierzesz leki, zachowaj szczególną ostrożność, bądź czujny i zwracaj uwagę na możliwe objawy nadchodzącego udaru.
  • Nigdy nie zostawiaj nikogo – człowieka lub zwierzęcia – w zaparkowanym samochodzie! To częsta przyczyna śmierci spowodowanych upałem wśród dzieci. Wewnątrz zaparkowanego na słońcu auta temperatura rośnie o ponad 6-7ºC co 10 minut! Jest to niebezpieczne nawet, jeśli samochód jest w cieniu a szyby są uchylone – wówczas też nie należy nikogo w nim zostawiać.
  • Przeczekaj najgorętsze godziny dnia. Lepiej przesiedzieć je w chłodniejszym miejscu.
  • Zaaklimatyzuj się. Ogranicz czas przebywania na słońcu aż będziesz bardziej do tego przygotowany. Dopasowanie się do panujących warunków może potrwać nawet kilka tygodni.
  • Bądź szczególnie ostrożny, jeśli jesteś w grupie ryzyka – bierzesz leki lub masz schorzenia wpływające na regulowanie temperatury przez twoje ciało.

Chcesz dowiedzieć się więcej o zdrowiu? Słuchaj programu „Szlachetne zdrowie” w Radiu Pogoda codziennie o 12:30!

Sprawdź też:

Udar cieplny – o czym pamiętać?

Co może powodować udar cieplny?

Długotrwałe przebywanie na słońcu, odwodnienie długie przebywanie w rozgrzanym, wilgotnym i niewietrzonym pomieszczeniu, picie alkoholu, branie długich, gorących kąpieli parowych i wodnych, noszenie ciasnych oraz zbyt wielu ubrań podczas upału, uprawianie ćwiczeń fizycznych lub inna aktywność podczas upału.

Jak pomóc osobie, która doznała udaru cieplnego?

Przenieś tę osobę w zacienione, chłodne miejsce, zdejmij z niej część lub całą odzież, jak najszybciej schłódź chorego czym tylko się da, pilnuj, żeby jego drogi oddechowe były drożne. Jeśli nastąpi zatrzymanie krążenia, podejmij resuscytację. Podawaj choremu dużo zimnych płynów w małych porcjach.

Jak zapobiegać udarowi cieplnemu?

Noś lekkie, luźne ubrania, chroń się przed oparzeniami słonecznymi, pij dużo płynów, przeczekaj najgorętsze godziny dnia, zaaklimatyzuj się, nigdy nie zostawiaj nikogo w zaparkowanym samochodzie.

Zobacz więcej >