Szlak Orlich Gniazd – najpiękniejsze zamki [TOP 10]

Wawel, Ogrodzieniec, Ojców czy Mirów – to tylko niektóre z obiektów, z których słynie Szlak Orlich Gniazd. Zobacz, z jakich zamków możemy być dumni i które budowle warto odwiedzić.

Słynny szlak turystyczny łączy Kraków z Częstochową. Można nim podróżować pieszo oraz rowerem, podziwiając po drodze piękne krajobrazy i historyczne zabytki. Swoją nazwę szlak wziął od leżących na jego trasie imponujących zamków, wznoszonych najczęściej na szczytach wzgórz. Zapraszamy na wirtualne zwiedzanie dziesięciu najpiękniejszych z nich.

Ojców

Zamek ten wzniesiono w drugiej połowie XIV wieku na polecenie Kazimierza Wielkiego. Pierwotna nazwa „Ociec” ponoć miała zostać nadana przez samego króla. Miało to upamiętnić Władysława Łokietka, który w trakcie walki o tron znajdował schronienie w okolicznych jaskiniach. W XIX wieku zamek niestety rozebrano w ramach planowanej przebudowy, która nie została dokończona. Z zabudowań przetrwała kamienna baszta oraz wieża, którą wybudowano w XIX wieku.

Zamek Olsztyn

To jedna z najbardziej charakterystycznych ruin zamku w Polsce. Wysoka, mierząca 35 metrów wieża jest bardzo charakterystycznym punktem tutejszego krajobrazu. Pierwsza wzmianka o zamku pochodzi z 1306 wieku, choć wiadomo, że warownia istniała już wcześniej – prawdopodobnie wybudowano ją w XIII wieku. Kres świetności zamku położył potop szwedzki w połowie XVII wieku. Splądrowana budowla już nie odzyskała dawnej świetności a kamieni z zamku używano w okolicznym budownictwie. Obecnie w ruinach odbywają się różne imprezy kulturalne. Zwiedzanie ruin jest bezpłatne.

Mirów

Piękny zamek, wzniesiony w czasach Kazimierza Wielkiego w połowie XIV wieku. Przez lata zmieniał właścicieli, przechodząc z rąk do rąk magnaterii. Po zdobyciu w 1587 roku warowni przez Maksymiliana Habsburga budowla zaczęła podupadać, co później pogłębił potop szwedzki. W XVIII wieku zamek porzucono a kamienie z murów służyły okolicznej ludności jako budulec. Obecnie trwają prace nad rekonstrukcją i zabezpieczeniem ruin oraz udostępnieniem ich do zwiedzania.

Zamek Bobolice

Wybudowany przez Kazimierza Wielkiego prawdopodobnie w latach 1350–1352. Budynek również popadł w ruinę po potopie szwedzkim i od tamtego czasu ulegał zniszczeniu. Ponadto w XIX w. w podziemiach warowni znaleziono ogromny skarb, co skłoniło innych poszukiwaczy do dalszego niszczenia budowli. W czasach współczesnych zamek został odbudowany przez rodzinę Laseckich. Po odbudowie oficjalnie otwarto go 3 września 2011 r.

Ogrodzieniec

Warownia ta położona jest na najwyższym wzniesieniu Jury Krakowsko-Częstochowskiej, mierzącej 515,5 m n.p.m. Górze Zamkowej. Przez wielu ten zamek uważany jest za jeden z najpiękniejszych w Polsce. Wybudowano go w XIV-XV wieku i przez wieku przechodził z rąk do rąk. Niemal doszczętnie spalony przez wojska szwedzkie, popadał w coraz większą ruinę. Obecnie ruiny można zwiedzać, były one też malowniczym tłem w rozmaitych filmach, m.in. w „Zemście” Andrzeja Wajdy.

Smoleń

Pierwsza pewna wzmianka o tej warowni pochodzi z 1394 roku. W połowie XVII wieku budowla została zdewastowana przez Szwedów. Ruiny miały zostać przeznaczone na klasztor Franciszkanów, ale ostatecznie zamek nie został przez nich przejęty. Budowla popadała w ruinę do XIX weku, kiedy to nowy właściciel Roman Hubicki zaczął go odbudowywać i założył tu słynną fabrykę śrutu „Batawia”. W 2010 roku część ruin zawaliła się i przez kolejne lata obowiązywał tu zakaz wstępu. W 2015 roku, po zabezpieczeniu, ruiny udostępniono zwiedzającym.

Zamek w Rabsztynie

Nazwa tej warowni pochodzi od niemieckiego słowa rabestein, czyli „krucza skała”. W tym miejscu stał drewniany zamek, który został zastąpiony przez murowany za czasów Kazimierza Wielkiego. Na początku XVII wieku rozbudowano zamek w stylu renesansowym. U podnóża zamku górnego powstał zamek dolny. Podczas potopu szwedzkiego warownia została zniszczona i już jej nie odbudowano. W XIX wieku ruiny zostały jeszcze dodatkowo zniszczone przez poszukiwaczy skarbów. Na początku XXI wieku podjęto się częściowej odbudowy i w 2009 roku oddano do użytku zrekonstruowaną wieżę strażniczą i bramę główną. Teraz organizowane tam są turnieje rycerskie, ruiny pojawiły się też w filmie „Karol. Człowiek, który został papieżem”.

Zamek Pieskowa Skała

Malowniczo wzniesiony na skale zwanej Dorotką zamek jest dziełem Kazimierza Wielkiego. Składał się z górnej (która nie przetrwała do dziś) i dolnej części. Zniszczony podczas potopu szwedzkiego, został później odbudowany jako siedziba rodu Wielopolskich. Niestety, podczas pożaru w 1850 roku całkowitemu zniszczeniu uległ wysoki zamek. Po II wojnie światowej, po długotrwałych pracach (lata 1948-64) zamek został odnowiony. Przed wejściem do zamku znajduje się wspaniale utrzymany park oraz stawy utworzone w XVI wieku. Na zboczu wzgórza stoi dumnie słynna skała Maczuga Herkulesa. Obecnie w zamku mieści się filia Muzeum Zamku Królewskiego na Wawelu.

Zamek w Korzkwi

Historia budowli sięga XIV wieku. Przez stulecia warownia przechodziła w posiadanie kolejnych magnatów. Jak większość zamków ze szlaku Orlich gniazd, również ta forteca została zniszczona przez Szwedów, zaś później odbudowana w II połowie XVII wieku. Potem zamek przechodził z rąk jednych magnatów do drugich. Do końca XIX wieku był myśliwską rezydencją. Budowlę sprywatyzowano w latach 90. XX wieku – od 1997 roku jest ona własnością architekta Jerzego Donimirskiego. Cały czas trwają prace nad odbudową zamku, który obecnie funkcjonuje jako hotel.

Zamek Królewski na Wawelu

To nie tylko najważniejszy zamek na wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, ale też prawdziwy symbol naszej państwowości. Wawel był książęcą siedzibą jeszcze zanim powstało państwo polskie. Początkowo był zbudowany z drewna, a w XI wieku zaczęto wznosić zabudowania kamienne. Prawdziwie królewską siedzibą stał się za czasów Władysława Łokietka i jego syna Kazimierza Wielkiego. W 1499 zamek został zniszczony przez pożar. Zamek odbudowano w modnym w tym czasie renesansowym stylu. Niemal równie sto lat później, w 1595 r. budynek znów strawił pożar, który zniszczył skrzydła północne i część wschodniego. Król Zygmunt III Waza zdecydował o odbudowie zamku, który jednak w 1609 roku zostawił i przeprowadził się do Warszawy. Podczas III wojny północnej, w 1702 roku zamek został spalony przez kolejny pożar, zaprószony przez stacjonujące tu wówczas wojska szwedzkie.

W trakcie zaborów Wawel znalazł się w strefie kontrolowanej przez Austrię. Wojsko austriackie przekształciło wzgórze w koszary, co pociągnęło za sobą degradację zamku. Aby ratować zamek władze miasta wymyśliły sprytny plan: zaoferowały przekazanie wawelskiego zamku na rezydencję cesarską dla Franciszka Józefa I. Ostatecznie, po zapłaceniu przez polskie społeczeństwo kontrybucji, austriackie wojsko opuściło Wawel i jeszcze przed I wojną światową obiekt wyremontowano. Obecnie Wawel jest siedzibą muzeum i skarbnicą pamiątek narodowych.