Wszyscy wiemy, że na wigilijnym stole powinno się znaleźć 12 potraw, ale każda z nich coś oznacza. Symbolika wigilijnych potraw nie zawsze wiąże się z chrześcijaństwem.
Symbolika 12 wigilijnych potraw
Już sama liczba potraw na stole ma swoje znaczenie. W wierze chrześcijańskiej symbolizować one miały 12 apostołów, pojęciu bardziej ziemskim – 12 miesięcy w roku. Ale kiedyś liczba 12 wcale nie była symboliczna – wierzono w to, że nieparzysta liczba potraw przyniesie domowi dostatek. Dlatego potraw było 11, 9 lub 7 w zależności od zamożności gospodarzy. I te liczby miały swoje znaczenie – liczba 7 odnosiła się do dni tygodnia, a 9 do ilości chórów anielskich. Liczba 12 symbolizuje witalność, dostatek i szczęście, ale uwaga – tylko pod warunkiem, że spróbuje się każdej z nich.
Znaczenie opłatka
Opłatek, którym dzielimy się przed wieczerzą również liczono jako potrawę. Jest znakiem przyjaźni, zgody i pojednania. Dawniej gospodarze obdzielali nim również zwierzęta, co miało je chronić przed zarazą i złymi urokami. W niektórych regionach opłatek dla zwierząt miał inny kolor – czerwony lub żółty. Gospodynie wrzucały też jego okruchy do studni. Miało to zapewnić dostatek ludziom pijącym z niej wodę.
Symbolika wigilijnych zup
W zależności od regionu Polski na wigilijnym stole pojawiała się inna zupa, a każdej z nich ludowe wierzenia przypisywały jakieś znaczenie. I tak:
- barszcz czerwony zrobiony z buraków miał przynosić tym, którzy go spożywają długowieczność i urodę
- zupa grzybowa – miała zapewnić siły i witalność, a grzyby były symbolem świata duchów
Znaczenie przypisywane rybom
Kolacja wigilijna zawsze miała charakter postny, nie mogło więc na niej zabraknąć ryb zwłaszcza, że nie były one drogie. A każda z nich miała swoje znaczenie. Ryby są symbolem płodności i odradzania się, w wierze chrześcijańskiej również zmartwychwstania. Jaka jest symbolika wigilijnych potraw rybnych?
- karp to symbol długowieczności. Wiąże się z nim również wierzenie, że zachowanie jego łuski zapewni dostatek
- śledzie są symbolem życia i harmonii
Symbolika wigilijnej kapusty z grzybami
Kapuście od dawna przypisywano zapewnienie sił witalnych, zarówno fizycznych jak i psychicznych. Grzyby natomiast, jako płody lasu były uznawane za potrawę z innego świata. Dawniej chłopi uznawali je za pokarm duchów, a w kapuście czy w pierogach z kapustą miały pokazywać łączność ze światem przodków.
Wigilijne potrawy z makiem
Mak byl zawsze bardzo kontrowersyjnym dodatkiem do potraw. Z jednej strony symbolizował obfitość, a z drugiej – śmierć. Zjedzony w dużej ilości mógł ściągnąć na dom tragedię, ale jego brak na wigilijnym stole mógł stać się powodem nieszczęścia. Dlatego potraw takich jaki kutia, makiełki czy kluski z makiem lepiej próbować w małych ilościach.
Kompot z suszu
Wypity w wigilię miał zapewniać długowieczność i chronić przed złymi mocami. Jego poszczególne składniki miały inne magiczne działanie: śliwki chroniły przed złem, gruszki zapewniały dostatek, jabłka – miłość, a figi – liczne potomstwo. Dziś już w magiczne właściwości kompotu z suszu mało kto wierzy, ale możemy być pewni jego wpływu na zdrowie. Suszone owoce zawierają wiele witamin oraz błonnik, kompot z nich świetnie więc wpływa na trawienie.
Piernik i chleb
Początkowo piernik gościł tylko na bogatszych stołach, bo przyprawy stosowane do jego wypieku były dość drogie. Nic więc dziwnego, że stał się symbolem powodzenia i dostatku oraz słodkiego życia. Za to dużo bardziej przyziemny chleb ma więcej pięknych znaczeń. Ma przynosić dostatek i jest symbolem wspólnoty, dzielenia się z innymi.
ZOBACZ TEŻ:
