Dowiedz się, jak sprawdzić genezę swojego nazwiska oraz skąd czerpać o nim szerszą wiedzę. Opisujemy zasadę działania serwisu internetowego nazwiska.ijp.pan.pl.
Spis treści:
Pochodzenie i znaczenie nazwiska dla wielu osób jest niezwykle istotne, tak samo jak odkrywanie rodzinnych historii z przeszłości czy badanie swojego drzewa genealogicznego. Geneza nazwisk nie zawsze jest łatwa do ustalenia, jeśli nie dysponuje się odpowiednimi narzędziami. Jednym z nich może być specjalny serwis internetowy stworzony przez językoznawczynie z Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk. Poniżej wyjaśniamy, w jaki sposób korzystać z tamtejszego Internetowego Słownika Nazwisk w Polsce (ISNP).
Internetowy słownik nazwisk w Polsce (ISNP) – co to jest?
Opisywany serwis internetowy znajduje się pod adresem nazwiska.ijp.pan.pl. Stworzyło go sześcioro językoznawczyń z Polskiej Akademii Nauk: prof. dr hab. Barbara Czopek-Kopciuch, dr hab., prof. Halszka Górny, dr hab., prof. Małgorzata Magda-Czekaj, dr Elena Palinciuc-Dudek, prof. dr hab. Katarzyna Skowronek i dr Elżbieta Supranowicz. Stworzony przez specjalistki serwis jest onomastykonem, w którym znalazły się opisy i wyjaśnienia do ok. 30 000 nazwisk używanych w Polsce (serwis cały czas jest rozbudowywany). W ogólnodostępnej i bezpłatnej bazie wiedzy możemy sprawdzić między innymi (orientacyjnie): jaka jest ogólna liczba użytkowników danego nazwiska w Polsce (w tym, ile kobiet i mężczyzn je nosi), z podziałem na województwa, powiaty i gminy, a także zapisy historyczne, jego pochodzenie, prawdopodobne etymologie oraz motywacje, struktura słowotwórcza i jego warianty. Można też sprawdzić frekwencję danego nazwiska poza Polską oraz ewentualne dodatkowe informacje, dostępne w miarę możliwości.
Geneza nazwisk w słowniku IJP
Prace nad ISNP trwały od 2014 do 2021 roku. Dane do Słownika pozyskiwano z Działu Ewidencji Ludności Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (dane PESEL). Oprócz tego autorki Słownika sięgnęły po źródła historyczne oraz współczesne pozwalające zwiększyć zasób wiedzy. Ponadto, aby wyjaśnić znaczenie nazwisk, korzystano również z literatury onomastycznej oraz słowników.
ISNP – jak z niego korzystać?
Aby sprawdzić znaczenie nazwiska w Polsce (swojego lub znajomego), należy wejść do serwisu, który jest dostępny pod adresem: nazwiska.ijp.pan.pl. Tam zaprezentowane są nazwiska w Polsce, w kolejności alfabetycznej. Jeśli szukamy konkretnego, wystarczy wpisać je polu wyszukiwarki. Gdy zostanie ono znalezione, po jego prawej stronie pojawi się symbol lupy – gdy w niego klikniemy, zobaczymy szczegółowe informacje na temat tego nazwiska. Będziemy mogli sprawdzić, ile osób nosi dane nazwisko w Polsce (w tym, ile kobiet i mężczyzn), w których częściach kraju jest najpopularniejsze, poznać zapisy historyczne z nim związane, jego pochodzenie i prawdopodobne etymologie, jak często występuje za granicą i w których krajach oraz poznać ewentualne dodatkowe informacje specjalne z nim związane.
Chcesz dowiedzieć się więcej na temat urządzeń i tego, jak z nich korzystać? Słuchaj programu „Technicznie proste” na antenie Radia Pogoda codziennie po godz. 10:30!
Sprawdź też:
