Od 1 stycznia 2023 roku weszły w życie duże zmiany w Kodeksie Pracy. Sprawdź, na czym polegają i co możesz dzięki nim zyskać.
Kodeks Pracy 2023 – skąd zmiany?
Zmiany są związane z dyrektywami Unii Europejskiej dotyczącymi tak zwanego work-life balance. Regulują one przepisy o pracy zdalnej, kontroli trzeźwości oraz urlopów, w tym opiekuńczych i rodzicielskich. Zmienią się również zasady wypowiadania umowy o pracę osobom zatrudnionym na umowy na czas określony oraz prawa pracowników zatrudnionych na takich umowach.
Zmiany w umowach o pracę
Nowy kodeks pracy ma ograniczyć umowy o zakazie konkurencji, a także zatrudnianiu na okres próbny. Pracownik zatrudniony na okres próbny kolejną umowę po pół roku już będzie podpisywał na stałe. Jeśli umowa na czas określony nie zostanie mu przedłużona, pracodawca będzie musiał to uzasadnić, ma na to miesiąc. Ponadto pracownik będzie miał prawo raz w roku wystąpić o zmianę sposobu zatrudnienia na korzystniejszy dla siebie i tu też pracodawca musi odpowiedzieć mu na piśmie w ciągu miesiąca. Pracownik dowie się też, jakie szkolenia zapewni mu pracodawca. Do takich bezpłatnych szkoleń pracownik ma prawo raz w roku, mają się one wliczać do czasu pracy i w miarę możliwości odbywać w czasie pracy.
Kodeks Pracy 2023 – urlop rodzicielski, macierzyński i tacierzyński
Od 1 stycznia 2023 roku urlop rodzicielski będzie miał większy wymiar – 41 tygodni i 43 tygodnie przy ciąży mnogiej. Będzie się dzielił na dwie części – macierzyński i tacierzyński. Każde z rodziców będzie mogło wziąć z tej puli 2 miesiące (9 tygodni) urlopu, które niewykorzystane – przepadną. Nie będzie natomiast takiej możliwości, że ojciec zrzeka się swojej części urlopu na rzecz matki. Zasiłek rodzicielski za ten czas wynosił będzie 70 % podstawy wymiaru zasiłku za cały okres urlopu rodzicielskiego. Więcej na ten temat piszemy tutaj.
Kodeks Pracy 2023 – urlop opiekuńczy
Każdemu pracownikowi przysługiwało będzie 5 dni urlopu opiekuńczego. Będzie przysługiwał kiedy pracownik będzie zmuszony opiekować się dzieckiem, małżonkiem lub rodzicami z ważnych powodów medycznych. Pracownik chcący go wykorzystać powinien złożyć wniosek pisemny z uzasadnieniem co najmniej na 1 dzień przed jego rozpoczęciem. Ten urlop nie zapewnia prawa do wynagrodzenia za dni urlopowe, ale będzie się wliczał do okresu zatrudnienia.
Elastyczna organizacja pracy w Kodeksie Pracy 2023
Nowy kodeks pracy przewiduje bardziej elastyczną organizację pracy dostosowaną do indywidualnych potrzeb pracownika. Obejmuje to pracę zdalną, czyli telepracę, elastyczny czas pracy czy pracę w niepełnym wymiarze. Dotyczy to zwłaszcza pracy osób opiekujących się dziećmi do 8 roku życia, oraz zamieszkującymi z osobami wymagającymi opieki. Jeśli pracodawca nie wyrazi zgody na taką pracę, będzie to musiał pisemnie uzasadnić. Ponadto w przypadku rodziców dzieci do 8 roku życia pracodawca nie będzie mógł zlecać pracownikowi nadliczbowych godzin, pracy nocnej i wysyłać w delegacje chyba, że pracownik wyrazi na to zgodę. Firma zatrudniająca nie może też prowadzić żadnych działań przygotowujących do zwolnienia pracownika w okresie ciąży i urlopu rodzicielskiego.
Kodeks Pracy 2023 – urlop opiekuńczy
Każdemu pracownikowi przysługiwało będzie 5 dni urlopu opiekuńczego. Będzie przysługiwał kiedy pracownik będzie zmuszony opiekować się dzieckiem, małżonkiem lub rodzicami z ważnych powodów medycznych. Pracownik chcący go wykorzystać powinien złożyć wniosek pisemny z uzasadnieniem co najmniej na 1 dzień przed jego rozpoczęciem. Ten urlop nie zapewnia prawa do wynagrodzenia za dni urlopowe, ale będzie się wliczał do okresu zatrudnienia.
Urlop z tytułu siły wyższej
To zwolnienie od pracy z tytułu działania siły wyższej – w przypadku nagłych wypadków rodzinnych. Będą to dwa dni urlopu lub 16 godzin rocznie z wynagrodzeniem za te dni w wysokości 50% zarobków.
ZOBACZ TEŻ:
