Zgaga - co to jest i jak się ją leczy - Radio Pogoda - słuchaj radia
Strona główna » Zgaga – co to jest i jak się ją leczy

Zgaga – co to jest i jak się ją leczy

Zgaga to piekący ból w klatce piersiowej tuż za mostkiem, często określany też jako „palenie w przełyku”. Dolegliwości często nasilają się po jedzeniu, wieczorem, w pozycji leżącej lub pochylonej. Na zgagę cierpi co trzecia dorosła osoba. Jak sobie z nią radzić? Kiedy udać się do lekarza?

Sporadyczne występowanie zgagi nie jest powodem do niepokoju. Można sobie z nią poradzić, zmieniając nieco dietę i stosując leki dostępne bez recepty. Zgaga, która występuje częściej lub przeszkadza w codziennym życiu, może być objawem poważniejszego stanu i wymaga porady lekarza.

Co to jest zgaga

Zgaga to palący ból w klatce piersiowej, występujący zwykle po obfitym, tłustym posiłku, nasilający się podczas pochylania tułowia i w pozycji leżącej. Towarzyszyć jej może gorzki lub kwaśny smak w ustach.
Objaw ten jest efektem cofania się soku żołądkowego i pokarmu z żołądka do przełyku. Kwas solny zawarty w treści żołądkowej drażni śluzówkę przełyku, wywołując opisane wyżej dolegliwości.

Co może wywoływać zgagę

  • pikantne, tłuste lub smażone potrawy,
  • cytrusy i soki z cytrusów,
  • pomidory i przetwory pomidorowe, jak soki czy keczup,
  • cebula,
  • mięta pieprzowa,
  • orzeszki ziemne
  • czekolada,
  • alkohol,
  • napoje gazowane,
  • kawa, herbata lub inne napoje zawierające kofeinę,
  • obfite posiłki,
  • nadwaga,
  • ciąża.

Zgaga czy zawał

Ponieważ zgaga objawia się palącym bólem w klatce piersiowej tuż za mostkiem, czasami jest mylona z objawami niedokrwienia serca. Choroba wieńcowa najczęściej daje dolegliwości podczas wysiłku, w stresie emocjonalnym lub po wyjściu na zimne powietrze, ból ustępuje w spoczynku i nie jest zależny od pozycji ciała. Zgaga natomiast jest zwykle związana z posiłkiem, nasila się przy pochylaniu tułowia i podczas parcia.

Silny ból lub ucisk w klatce piersiowej promieniujący do żuchwy lub ramienia, niekiedy z towarzyszącą dusznością, może być objawem zawału serca. Nie wolno go lekceważyć i należy niezwłocznie wezwać pogotowie.

Zgaga a choroba refluksowa

Zgaga jest zazwyczaj objawem choroby refluksowej, inaczej refluksu żołądkowo-przełykowego. Jest to schorzenie polegające na uszkodzeniu błony śluzowej przełyku przez cofającą się z żołądka kwaśną treść pokarmową z powodu niesprawności zwieracza dolnego przełyku. Choroba ta może poważnie okaleczać przełyk, niekiedy doprowadzając do stanu przedrakowego zwanego przełykiem Barretta. Leczenie choroby refluksowej może wymagać leków na receptę, a w niektórych przypadkach konieczne jest leczenie operacyjne.

Kiedy do lekarza

Porady lekarskiej powinno się zasięgnąć, gdy:

  • zgaga pojawia się częściej niż dwa razy w tygodniu,
  • pojawiają się trudności z przełykaniem,
  • występują uporczywe nudności lub wymioty,
  • objawy utrzymują się mimo stosowania leków dostępnych bez recepty,
  • występuje utrata wagi z powodu słabego apetytu lub trudności w jedzeniu.

Jakie badania

Aby ustalić, czy zgaga jest objawem choroby refluksowej, w niektórych przypadkach są konieczne badania uzupełniające, takie jak:

  • 24-godzinna ambulatoryjna pH-metria z pomiarem impedancji – pozwala na wykrycie refluksu i pomiar pH zarzucanej treści; obecnie badanie to stanowi złoty standard diagnostyczny,
  • endoskopia przełyku i żołądka, z możliwością biopsji zmian podejrzanych – pozwala ocenić nasilenie zmian w przełyku i stwierdzić obecność nieprawidłowości anatomicznych, np. przepukliny rozworu przełykowego,
  • manometria przełyku – pozwala wykazać zmniejszenie ciśnienia lub przedłużenie relaksacji dolnego zwieracza przełyku,
  • RTG z podaniem środka cieniującego – obrazuje kształt przełyku, co pozwala ujawnić nieprawidłowości anatomiczne będące przyczyną lub konsekwencją refluksu (np. zwężenie przełyku).

Domowe sposoby na złagodzenie zgagi

  • Utrzymuj prawidłową wagę. Otyłość powoduje ucisk i podniesienie żołądka, wywołując cofanie się kwaśnej treści do przełyku.
  • Unikaj palenia tytoniu i picia alkoholu.
  • Unikaj obcisłych ubrań, które uciskają brzuch.
  • Staraj się sypiać z uniesionym wezgłowiem lub na lewym boku.
  • Nie spożywaj pokarmów, które powodują zgagę.
  • Unikaj dużych porcji. Staraj się jadać wiele małych posiłków w ciągu dnia.
  • Nie jadaj przed pójściem spać,
  • Po posiłku unikaj pozycji leżącej przez co najmniej przez trzy godziny.

Leczenie zgagi

W aptekach dostępne bez recepty są leki, które mogą przeciwdziałać zgadze. Podstawą leczenia są leki hamujące wydzielanie kwasu solnego, spośród których najskuteczniejsze są inhibitory pompy protonowej (np. pantoprazol). W razie ich nieskuteczności do terapii można dołączyć leki zobojętniające kwas solny (tzw. alkalia), czyli związki magnezu i glinu dostępne w postaci mleczka lub tabletek do ssania. Uzupełnieniem leczenia mogą być środki prokinetyczne, które pobudzają perystaltykę i przyspieszają opróżnianie żołądka (np. itopryd)- są one jednak dostępne jedynie na receptę.

Co warto wiedzieć o zgadze

Dlaczego zgaga pojawia się w ciąży?

W początkowym okresie ciąży zgagę wywołują zmiany hormonalne. W II-III trymestrze powiększająca się macica uciska na żołądek, wypychając z niego treść pokarmową do przełyku i wywołując zgagę.

Czy jeśli zgaga pojawia się sporadycznie, nie powodując innych objawów, trzeba iść do lekarza?

Przy sporadycznym występowaniu zgagi wizyta u lekarza nie jest konieczna. Można sobie z nią poradzić, zmieniając nieco dietę i stosując leki dostępne bez recepty.

Jak odróżnić zgagę od zawału serca?

Objawy związane z chorobą wieńcową występują podczas wysiłku lub lub silnych emocji ora po wyjściu na zimne powietrze, nie są zależne od pozycji ciała, zgaga natomiast jest zwykle związana z posiłkiem albo ze schylaniem się. Jeśli są wątpliwości, lepiej szybko wezwać lekarza.

Zobacz więcej >