Dowiedz się, jakie objawy daje odmrożenie skóry, a także jak mu zapobiegać oraz co robić, jeśli jednak to tego dojdzie.
Wyjaśniamy, czym jest odmrożenie, jak się objawia oraz co można zrobić, by go uniknąć.
Czym jest odmrożenie?
To obrażenie spowodowane przez mróz, który oddziałuje na skórę i znajdujące się pod nią tkanki. Odmrożenie potrafi być bardzo podstępne: często jego ofiara nie zdaje sobie nawet sprawy, że ją to spotkało, dopóki ktoś inny nie zwróci na to uwagi. Odmrożenie może dotyczyć, oprócz oczywiście odsłoniętych fragmentów skóry również części ciała osłoniętych rękawiczkami czy butami
Objawy odmrożenia
Początkowo osoba z odmrożeniami odczuwa chłód skóry i kłujące uczucie, potem pojawia się otępienie, skóra się zaczerwienia albo przybiera różne odcienie bieli, szarości, żółci, purpury a nawet czerni – w zależności od stopnia obrażeń. Odmrożona skóra staje się twarda i zaczyna przypominać wosk. W miarę jak sztywnieją mięśnie i stawy powoduje to niezdarność, potykanie się i wywracanie się osoby. W przypadku poważnych odmrożeń po ogrzaniu pojawiają się na skórze pęcherze. Najczęściej są odmrożone policzki, palce, nos, uszy i podbródek. Wyróżnia się różne fazy odmrożenia, każda z nich objawia się w następujący sposób:
- Odmrożenia I stopnia – zaczerwienienie z sinawym odcieniem, obrzękiem, bladością, pieczeniem i świądem skóry;
- II stopnia – powstają pęcherze z płynem surowiczym, większy obrzęk i zasinienie oraz przebarwienia skóry;
- III stopnia – występuje martwica skóry i tkanek, nawet do kości, mogą powstawać ubytki skórne;
- IV stopnia – głęboka martwica skóry, zwłaszcza w przypadku palców u rąk i nóg, uszu i nosa, możliwe jest nawet odpadnięcie odmrożonych części ciała.
Jak leczyć odmrożenia
Łagodne odmrożenia można leczyć stosunkowo łatwo przez ogrzewanie i nie powodują one trwałych szkód na skórze. Odmrożeń nie masujemy i nie rozcieramy – skóra w tych miejscach jest osłabiona a takie działanie może tylko bardziej ją uszkodzić. W poważniejszych przypadkach wzywamy pomoc lekarską a w międzyczasie staramy się pomóc poszkodowanej osobie. Przede wszystkim po umieszczeniu osoby z odmrożeniami w ciepłym (ale nie gorącym) miejscu, zdejmujemy z niej mokre ubrania, ściągamy biżuterię z palców i uszu oraz próbujemy stopniowo ogrzać. W przypadku odmrożonych palców zanurzamy je w letniej (nie gorącej!) wodzie, którą potem wymieniamy na cieplejszą. Na odmrożenia na twarzy i uszach nakładamy czyste opatrunki (nie podgrzewamy ich), na pęcherze i blade plamy na skórze nakładamy suche, czyste opatrunki z wyjałowionej gazy. Podajemy poszkodowanej osobie ciepłe jedzenie i napoje. Ocieplone części ciała umieszczamy na lekkim podwyższeniu, poszkodowana osoba nie powinna też poruszać się na odmrożonych stopach. Przykrywamy poszkodowanego ciepłym kocem.
Zapobieganie odmrożeniom
Istnieje kilka sposobów na to, żeby zapobiec powstaniu odmrożeń. Dlatego też ilekroć planujesz dłuższy pobyt na mrozie lub chcesz udać się w góry, staraj się stosować do następujących porad:
- W miarę możliwości ograniczaj czas pobytu na dworze, zwłaszcza jeśli wieje silny wiatr. Pilnie śledź komunikaty pogodowe. W bardzo zimną, wietrzną pogodę odmrożenie może powstać nawet w ciągu kilku minut.
- Ubierz się „na cebulkę” – w kilka wartw luźnych, ciepłych ubrań. Powietrze uwięzione między warstwami ubrań działa jak izolacja od zimna. Zadbaj o to, by mieć porządną, wodoodporną kurtkę, spodnie i buty oraz bieliznę z tkaniny odprowadzającej wilgoć na zewnątrz.
- Jak tylko będzie to możliwe, zmieniaj mokre ubrania jak rękawiczki, czapka i skarpetki na suche.
- Noś czapkę lub opaskę całkowicie zasłaniającą uszy. Najlepsze są te wełniane lub inne chroniące przed wiatrem.
- Najlepiej noś rękawice (z dwoma palcami) zamiast rękawiczek – one zapewniają lepsza ochronę przed zimnem. Jeśli masz tylko rękawiczki, dobrym pomysłem będzie włożenie cienkich rękawiczek a na nie – grubych.
- Noś dobrze dopasowane i ciepłe skarpety, które nie utrudniają krążenia. Dobrze będzie też zaopatrzyć się w ogrzewacze do rąk i nóg (tylko upewnij się, że włożone do butów ogrzewacze nie powodują, że będzie zbyt ciasno, co może ograniczyć krążenie w stopach).
- Co jakiś czas kontroluj się, czy nie występują u ciebie objawy odmrożenia – pilnuj czy skóra nie zmienia koloru lub nie robisz się senny i bardziej zmęczony i zniechęcony. Jak tylko zauważych takie objawy, jak najszybciej poszukaj miejsca do ogrzania się.
- Podróżuj z zapasowymi, ciepłymi ubraniami na wypadek gdyby się okazało, że spędzisz więcej czasu na dworze. Jeśli planujesz udać się w odległe, bezludne miejsca, powiadom znajomych o swojej planowanej trasie oraz planowanej dacie dotarcia do celu/powrotu. Utrzymuj też kontakt ze znajomymi.
- Nie pij alkoholu – to tylko pozornie rozgrzewa, a w rzeczywistości powoduje szybsze wychłodzenie.
- Nawadniaj się i nie głódź – w zimnych warunkach potrzebujesz energii. Najedz się i napij przed wyjściem – to pomoże ci też utrzymać ciepłotę ciała.
- Ruszaj się – ćwiczenia to dobra rozgrzewka, wspomagająca krążenie krwi. Nie ćwicz jednak do upadłego: nie możesz się doprowadzić do wyczerpania.
Chcesz dowiedzieć się więcej o zdrowiu? Słuchaj programu „Szlachetne zdrowie” w Radiu Pogoda codziennie o 12:30!
Czytaj też:
