Kapitał początkowy do emerytury – kto powinien wyliczyć

Kapitał początkowy w ZUS powinny mieć wyliczony osoby, które planują przejście na emeryturę, a miały odprowadzane składki na ubezpieczenie społeczne przed 1999 rokiem. Wysokość kapitału początkowego ma istotny wpływ na wysokość przyszłej emerytury. Dobrze jest złożyć w ZUS wniosek o jego wyliczenie wcześniej, ponieważ trzeba zgromadzić odpowiednie dokumenty.

Co to jest kapitał początkowy?

Kapitał początkowy to odtworzona kwota składek na ubezpieczenie emerytalne sprzed 1 stycznia 1999 r. Przed tą datą ZUS nie prowadził indywidualnych kont ubezpieczonych, więc nie wiadomo, jaką kwotę składek emerytalnych faktycznie wpłacono za danego pracownika do 1999 r. ZUS wylicza ją na wniosek zainteresowanego na podstawie jego stażu pracy i zarobków w tamtym okresie.
Jeśli osoba składająca wniosek o emeryturę nie ma wyliczonego kapitału początkowego, ZUS wyliczy go z urzędu, trzeba jednak dostarczyć wymagane dokumenty.

Kto powinien mieć wyliczony kapitał początkowy?

Kapitał początkowy powinny mieć wyliczony osoby, które urodziły się po 1948 r. i były zatrudnione lub same opłacały składki na ubezpieczenie społeczne przed 1999 r.
O przeliczenie kapitału zakładowego mogą także występować osoby, które urodziły się przed 1949 r. i spełniają wszystkie poniższe warunki:

• osiągnęły wiek emerytalny po 31 grudnia 1998 r., po czym kontynuowały pracę i miały opłacane składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, oraz
• po raz pierwszy złożyły wniosek o emeryturę po 31 grudnia 2008 r. i wystąpiły o obliczenie emerytury według nowych, zreformowanych zasad, oraz
• wykazały się wymaganymi okresami składkowymi i nieskładkowymi (dla kobiet – 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych, a dla mężczyzn – 25 lat), jednak okresy nieskładkowe mogą stanowić maksymalnie jedną trzecią okresów składkowych.

Jakie dokumenty należy złożyć do wyliczenia kapitału początkowego?

• wniosek o wyliczenie kapitału początkowego (druk EKP),
• informację o okresach składkowych i nieskładkowych (druk ERP-6),
• informację o przebiegu ubezpieczenia (druk E 207 PL) – dotyczy tylko osób, które mieszkały lub były ubezpieczone w państwach Unii Europejskiej albo Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) lub w państwach, z którymi Polska zawarła umowy dwustronne o zabezpieczeniu społecznym,
• dokumenty potwierdzające staż ubezpieczeniowy sprzed 1 stycznia 1999 r.,
• dokumenty potwierdzające wysokość wynagrodzenia przed 1 stycznia 1999 r.

Należy złożyć oryginały dokumentów. ZUS zwróci je wraz z decyzją o ustaleniu kapitału początkowego (poza dokumentami potwierdzającymi wynagrodzenie). Można także złożyć kopie, ale muszą być one poświadczone przez notariusza.
Do wyliczenia kapitału początkowego nie uwzględnia się okresów prowadzenia gospodarstwa rolnego ani też pracy w tym gospodarstwie.
Jeżeli nie złożymy dokumentów potwierdzających wysokość wynagrodzenia, to ZUS, wyliczając kapitał początkowy, przyjmie wynagrodzenie minimalne proporcjonalnie do okresu i wymiaru czasu pracy.

Gdzie należy złożyć dokumenty?

Wniosek o ustalenie kapitału początkowego oraz wszystkie wymagane dokumenty można złożyć w dowolnej jednostce ZUS. Rozpatrzy go jednostka właściwa dla miejsca stałego zameldowania osoby składającej wniosek.

Czy można złożyć wniosek o ponowne ustalenie kapitału początkowego?

Można złożyć wniosek o ponowne obliczenie kapitału początkowego, nawet jeśli ma się już przyznaną emeryturę, jeśli:

• pojawią się dokumenty potwierdzające staż lub zarobki osoby ubezpieczonej, których jeszcze nie złożono w ZUS, lub
• zmienią się przepisy o sposobie obliczania wcześniej ustalonego kapitału początkowego.