Kultowe auta PRL

Zobacz 10 kultowych aut PRL. Fiat 125, „maluch”, syrena czy polonez – dla tych, którzy dorastali w czasach PRL, te samochody to nie wyłącznie powód do kpin, lecz prawdziwe wehikuły czasu, w których często podróżowali z rodzicami na kemping albo uczyli się prowadzić, siedząc na kolanach rodziców.

1. Maluch

Polski Fiat 126p był produkowany na licencji włoskiego koncernu przez Fabrykę Samochodów Małolitrażowych „Polmo” Bielsko-Biała w Bielsku-Białej oraz w Tychach w latach 1973-2000. Popularny „maluch” był w naszym kraju prawdziwym przebojem – w Polsce wyprodukowano dokładnie 3 318 674 w obu zakładach. Mimo niewielkich rozmiarów, w przaśnych komunistycznych warunkach był – z konieczności – bardzo pakowny. Niejednokrotnie przewoził na wakacje całe rodziny, o czym własnym doświadczeniem zaświadcza autor artykułu, który jako dziecko podróżował „maluchem” na wakacje przez pół polski z rodzicami, dwojgiem rodzeństwa oraz dużym psem.

2. Syrena

To całkowicie polski samochód, którego skonstruowanie Fabryce Samochodów Osobowych zlecił polski rząd w 1953 roku. Auto produkowano w latach 1957–1972 w fabryce FSO w Warszawie, a od 1972 do 1983 r. w Fabryce Samochodów Małolitrażowych w Bielsku-Białej pod marką FSM Syrena. Łącznie powstało 521 311 sztuk Syreny, w rozmaitych wersjach, w tym między innymi wersja dostawcza Bosto (skrót od określenia „bielski osobowo-towarowy”), rolniczy pikap R-20.

3. Fiat 125

Popularny „Duży Fiat” był, podobnie jak „maluch”, produkowany na licencji włoskiej, w latach 1967 – 1991. Kiedy licencja w 1983 roku wygasła, samochód przemianowano na FSO 125p. Łącznie wyprodukowano prawie 1,5 mln sztuk pojazdu (dokładnie: 1 445 699). „Duży Fiat” był dobrą bazą dla wielu pojazdów użytkowych, takich jak ambulansy czy radiowozy Milicji Obywatelskiej. Ciekawymi wersjami były modele 1600 Monte Carlo i 1800 Akropolis, które brały udział w rajdach na całym świecie.

4. Polonez

Jeden z najpopularniejszych polskich samochodów, produkowany od 1978 aż do 2002 roku w Fabryce Samochodów Osobowych w Warszawie. Auto było następcą fiata 125p (który mimo to był dalej produkowany, równolegle z polonezem aż do 1991 roku), od którego przejęło sporo elementów, jak silniki, zawieszenie, układ przeniesienia napędu czy hamulce. Najbardziej kultową wersją poloneza są modele z wczesnych lat produkcji (1978–1986), którymi w serialu „07 zgłoś się” poruszał się porucznik Sławomir Borewicz.

5. Skoda 105

Czechosłowacki samochód noszący oznaczenie 105 był uboższą wersją Skody 120 i późniejszych modeli 125/130/135/136. Auto napędzał silnik umieszczony z tyłu (jak w „maluchu”), a bagażnik znajdował się pod dużą przednią maską, unoszoną do boku. Łącznie wyprodukowano 840 561 egzemplarzy Škody 105 w różnych wersjach wyposażenia.

6. Warszawa

Prapoczątki tego auta sięgają II wojny światowej. Na przełomie 1943 i 1944 r. w ZSRR powstała makieta samochodu GAZ-20, nazwanego na cześć zwycięstwa nad Niemcami Pobieda („Zwycięstwo”). W oparciu o konstrukcję tego samochodu powstała Warszawa – pierwsze po wojnie seryjnie produkowane w Polsce auto. Łącznie w zakładach FSO w Warszawie powstało 254 471 w latach 1951–1973. Co ciekawe, karoserie sprzedawano też osobno, jako część zamienną.

7. Trabant 601

Kultowy pojazd z NRD, który miał nadwozie wykonane z duroplastu, czyli niepalnego tworzywa sztucznego, które też nie rdzewiało, jak metalowe karoserie innych aut. Jego dwusuwowy silnik nie powalał osiągami: rozwijał moc 23, a po modyfikacjach 26 koni mechanicznych.

8. Żuk

Produkowany w Lublinie FSC Żuk powstał na bazie samochodu FSO Warszawa, co z jednej strony zmniejszało jego cenę, ale z drugiej – zapewniało kłopoty z jakością i trwałością części. Nazwę auta zaproponował projektant nadwozia Julian Kamiński, który zainspirował się pomalowanym w pasy prototypem.

9. Tarpan

FSR Tarpan powstał przede wszystkim jako pojazd dla rolników i między innymi dla tego produkowano go w Poznaniu – stolicy Wielkopolski, czyli regionu, który przodował w produkcji rolniczej. Na bazie Tarpanów od 1988 r. produkowano terenowego Honkera, którego wojskowa wersja trafiała m.in. z polskim wojskiem do Iraku.

10. Nysa

Dostawcza NSD Nysa była produkowana przez niemal 40 lat (1958–1994) i choć miała wiele zastosowań, wielu osobom nieuchronnie kojarzy się z pojazdem Milicji Obywatelskiej i czasami stanu wojennego. Po upadku komunizmu jeszcze w latach 90. Nysy używała następczyni MO – Policja.