Kwas foliowy - tylko dla kobiet w ciąży? - Radio Pogoda - słuchaj radia
Strona główna » Kwas foliowy – tylko dla kobiet w ciąży?

Kwas foliowy – tylko dla kobiet w ciąży?

,

Kwas foliowy to witamina, która występuje w głównie w owocach cytrusowych, zielonych warzywach i wątróbce. Zobacz, jak wpływa na nasz organizm.

Zacznijmy od podstaw. Jest to organiczny związek chemiczny z grupy witamin B. Znany jest także pod nazwą folacyna lub witamina B9. W żywności występuje postaci folianów (czyli soli kwasu foliowego). Warto wspomnieć, że badacze ustalili, że teoretycznie może istnieć  około 150 rozmaitych form kwasu foliowego. Natomiast w przyrodzie jest ich około 20.

Kwas foliowy – właściwości

Wiemy o nim od stosunkowo niedawna. Odkryła go na przełomie lat 30. i 40. XX wieku amerykańska lekarka Lucy Wills. Jej badania dowiodły, że u kobiet w Indiach niedokrwistość można bardzo skutecznie leczyć wyciągiem z drożdży. Natomiast efektywna izolacja kwasu foliowego odbyła się w 1941 roku. Pozyskano go z liści szpinaku. Co ciekawe, stąd też wzięła się jego nazwa – od łacińskiego słowa folium, oznaczającego liść.

Kwas foliowy pełni w naszym organizmie bardzo ważne funkcje. Przede wszystkim jest bardzo istotny dla prawidłowego działania układu krwionośnego i nerwowego. Ponadto uczestniczy w biochemicznych przemianach niektórych aminokwasów (seryna i glicyna, metionina i homocysteina, histydyna i kwas glutaminowy) oraz kwasów nukleinowych.

Warto również zaznaczyć, że foliany wbudowywane są w erytroblasty czyli komórki macierzyste czerwonych krwinek, dzięki czemu chronią organizm przed anemią. Kwas foliowy ma również wpływ na powstawanie neuroprzekaźników takich jak dopamina, adrenalina i noradrenalina. 

Zobacz też:

Niedobory witaminy B9

Zbyt niski poziom kwasu foliowego skutkuje przede wszystkim:

  • wadami rozwojowymi cewy nerwowej
  • dysfunkcją układu sercowo-naczyniowego
  • miażdżycą
  • niedokrwistością megaloblastyczną

Warto zaznaczyć, że o suplementację witaminy B9 powinny zadbać zwłaszcza kobiety w ciąży, ponieważ jej niedobory zwiększają ryzyko wystąpienia wad cewy nerwowej u płodu.

Dlatego zaleca się, aby kobiety starające się o dziecko oraz w ciąży regularnie przyjmowały suplementy diety z kwasem foliowym. Zalecane przez lekarzy dawki to: 0,4 mikrograma na 3 miesiące przed planowaną ciążą, a następnie tę samą dawkę do drugiego trymestru ciąży.

Co ważne, przyjmowanie kwasu foliowego w ciąży zabezpiecza również przed odklejeniem łożyska, porodem przedwczesnym i ryzykiem małej masy urodzeniowej dziecka.

Warto również wspomnieć o niedokrwistości z powodu niedoboru witaminy B9. Objawia się on m.in. osłabieniem, zmęczeniem, apatią, utratą apetytu czy problemami z koncentracją i snem. Powodem może być natomiast: 

  • nieodpowiednia dieta (uboga w produkty bogate w foliany)
  • ciąża
  • palenie tytoniu, nadmierne spożywanie alkoholu i choroby nerek (obniżają one zdolność organizmu do wchłaniania kwasu foliowego)
  • stosowanie określonych leków, takich jak środki stosowane w leczeniu niektórych nowotworów, reumatoidalnego zapalenia stawów i drgawek

Jeśli zaobserwujemy u siebie podobne objawy warto przede wszystkim przyjrzeć się swojego stylowi życia: ograniczyć szkodliwe nawyki i wzbogacić dietę. W przypadku braku poprawy należy udać się do lekarza specjalisty, który zleci odpowiednie badania.

Źródła w żywności

Przede wszystkim należy włączyć do diety surowe zielone warzywa liściaste, takie jak brokuły, brukselka, kapusta włoska, szpinak, sałata i szparagi. Znaczą ilość folianów zawierają także nasiona roślin strączkowych, drożdże, produkty pełnoziarniste i kiełki pszenicy. W mniejszych ilościach kwas foliowy znajduje się także w pietruszce, jarmużu, papryce, kiwi, malinach, pomarańczach i w orzechach, szczególnie włoskich i arachidowych.

Zobacz: Brokuły: Surowe czy gotowane? Jakie są zdrowsze?

Natomiast do produktów pochodzenia zwierzęcego zawierających dużą ilość folianów zalicza się podroby, a w szczególności wątróbkę. Jeśli chodzi o nabiał najwyższa zawartość folianów mają sery dojrzewające miękkie (camembert, brie). Pewną ilość witaminy B9 zawierają również jaja, zwłaszcza żółtko. 

Przede wszystkim warto jednak zapamiętać, że najlepszym źródłem kwasu foliowego są surowe warzywa lub produkty nisko przetworzone, ponieważ wysoka temperatura czy długi okres przechowywania produktu powodują, że witamina B9 znika z żywności. 

Zobacz więcej >