Błonnik znajduje się m.in. w jabłkach, śliwkach i brokułach. Zobacz, dlaczego warto dbać o to, aby nie zabrakło go w naszej diecie.
Naukowa definicja brzmi tak: błonnik to mieszanina substancji o charakterze polisacharydowym (celuloza, hemicelulozy, pektyny, gumy, śluzy) i niepolisacharydowym (ligniny, kutyny). Natomiast bardziej kolokwialnie można powiedzieć, że są to różnorodne substancje, zazwyczaj pochodzenia roślinnego, które nie ulegają trawieniu przez enzymy przewodu pokarmowego człowieka oraz zwierząt.
Błonnik i jego wpływ na nasz organizm
Zacznijmy od tego, że błonnik pokarmowy dzieli się na rozpuszczalny i nierozpuszczalny w wodzie. Oba rodzaje składają się z różnych substancji mający określony wpływ na organizm człowieka. Składniki rozpuszczalne wpływają np. na stężenie cholesterolu i glukozy we krwi, a części nierozpuszczalne działają pozytywnie jeśli chodzi o prawidłową perystaltykę jelit oraz dłuższe utrzymanie sytości.
Błonnik ma niebagatelne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania naszego układu pokarmowego. Jeśli zaczyna brakować go w organizmie, mogą pojawiać się takie dolegliwości jak np. zaparcia.
Warto jednak zaznaczyć, że nie należy również przesadzać z suplementacją błonnika. Zbyt duże ilości mogą doprowadzić do niedoborów wapnia, żelaza i cynku, a także słabszego wchłaniania tłuszczów i witamin czy podrażnienia jelit.
Normy Światowej Organizacji Zdrowia wskazują, że dorosła osoba powinna spożywać ok. 25 g błonnika dziennie.
Włączenie go do codziennej diety jest ważne, ponieważ:
- pozwala dłużej zachować sytość
- sprzyja rozwojowi korzystnej dla organizmu mikroflory jelitowej
- wspomaga zachowanie prawidłowej pracy jelit, zapewniając właściwy rytm wypróżnień i zapobiegając zaparciom
- dzięki wspomaganiu prawidłowej perystaltyki, chroni przed rozwojem m.in. uchyłków jelita grubego czy raka jelita grubego
- wpływa na prawidłowe stężenie cholesterolu we krwi
- zmniejsza stężenie glukozy we krwi na czczo oraz wyrównuje poposiłkowy wzrost jej stężenia
- korzystnie wpływa na profilaktykę chorób układu krążenia oraz sprzyja odchudzaniu
Błonnik – gdzie go znajdziemy?
Źródłem błonnika są:
- warzywa (m.in. brukselka, kapusta, marchewka, brokuły)
- owoce i bakalie (m.in. jabłka, banany, gruszki, suszone morele, rodzynki)
- produkty zbożowe (otręby zbożowe, kasze, naturalne płatki zbożowe, musli, niełuskany ryż, pieczywo razowe i żytnie)
- nasiona roślin strączkowych (m.in. soczewica, fasola, groch)
Warto pamiętać, że błonnika nie zawierają m.in. mięso, mleko, jaja, alkohole, masło, oleje i inne produkty tłuszczowe.
Zobacz też:
Przeciwwskazania
Dieta bogata w błonnik zalecana jest przede wszystkim przy chorobach takich jak otyłość, cukrzyca, miażdżyca i kamica żółciowa.
Natomiast przeciwwskazaniem do jej stosowania są poważne dolegliwości układu pokarmowego takie jak stany zapalne żołądka, trzustki, dróg żółciowych i jelit (w tym nieswoiste zapalenia jelit), nieżyty przewodu pokarmowego oraz choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy.
Warto również pamiętać, że taka dieta utrudnia przyswajanie takich elementów jak wapń, magnez, żelazo, cynk czy miedź, dlatego osoby m.in. z anemią, wysokim ryzykiem osteoporozy oraz problemami ze strony układu nerwowego, powinny jednocześnie zadbać o dodatkową suplementację tych składników.
Chcesz dowiedzieć się więcej o zdrowiu? Słuchaj programu „Szlachetne zdrowie” w Radiu Pogoda codziennie o 12:30!