Gwarancja trwałości towarów. Kiedy można ją przekroczyć, a kiedy nie?

10 lat temu 5% z nas czytało etykiety na produktach spożywczych, dziś to już 30%. To wciąż mało, ale dobrze, że jest nas coraz więcej. Czytamy, ale czy na pewno ze zrozumieniem?

Zostawmy na boku kwestie składu produktów i ich wpływu na nasze zdrowie. Skupmy się na podstawowej informacji jaką powinien nam dać producent, czyli minimalnej trwałości produktu… a może daty przydatności do spożycia? Czy to jest to samo? No, właśnie. Na początek uporządkujmy terminologię.

Czym jest data minimalnej trwałości?

Unijnym aktem prawnym regulującym pojęcie trwałości produktów spożywczych jest Dyrektywa 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 marca 2000 z późniejszymi zmianami. Zgodnie z prawem, na opakowaniach produktów spożywczych możemy znaleźć określenie data minimalnej trwałości oraz termin przydatności do spożycia.

Co to oznacza? Jest to data, do której prawidłowo przechowywany produkt spożywczy zachowuje swoje właściwości. Data minimalnej trwałości powinna być poprzedzona określeniem „najlepiej spożyć przed końcem” lub „najlepiej spożyć przed”.

Czasem możesz przekroczyć datę…

Te oznaczenia są stosowane na produktach np. mrożonych (warzywa, owoce), chłodzonych (pierogi), suszonych (ryż, makaron), konserwach (np. pulpa pomidorowa), olejach i oliwie. „Najlepiej spożyć przed (końcem)” oznacza, że produkt po przekroczeniu terminu określonego przez producenta nadal nadaje się do spożycia.

Ale zanim zabierzemy się za jedzenie pierogów po terminie sprawdźmy czy opakowanie nie jest uszkodzone, a jedzenie smakuje, wygląda i pachnie normalnie. Jeśli cokolwiek jest w naszej opinii nie tak, lepiej pierogi wyrzucić.

…a czasem nie!

Teraz czas na termin, którego należy przestrzegać znacznie bardziej rygorystycznie niż „najlepiej spożyć przed” – to „należy spożyć do”. Termin ten stosują producenci m.in. świeżych mięs, ryb, nabiału.

„Należy spożyć do” oznacza, że po przekroczeniu daty określonej na opakowaniu produktu, należy go wyrzucić. Dodatkowo, producenci bardzo często używają określeń „spożyć w ciągu trzech dni od otwarcia”, „po rozmrożeniu nie zamrażać ponownie” albo „przechowywać w temperaturze 0-5 stopni Celsjusza”. W trosce o zdrowie, należy się do tych wskazań stosować.

Podsumowując:

NAJLEPIEJ SPOŻYĆ PRZED/PRZED KOŃCEM – możemy jeść po terminie, jeśli opakowanie nie jest uszkodzone, a jedzenie smakuje i pachnie normalnie

NALEŻY SPOŻYĆ DO – po terminie bezwzględnie wyrzucamy

A co z produktami spożywczymi, które robimy w domu sami? Chodzi głównie o przetwory. Trudno samemu obliczyć datę przydatności do spożycia ogórków kiszonych lub papryki konserwowej. Mówi się, że niektóre produkty zyskują na jakości im dłużej stoją. To może w pewnym stopniu dotyczyć przetworów, w których konserwantem jest alkohol etylowy, czyli nalewek itp., a to też w ograniczonym zakresie, bo alkohol w końcu wyparuje z biegiem lat.

Resztę (ogórki, kapustę, paprykę, cukinię) starajmy się zużyć w ciągu pół roku do roku od przygotowania. Niestety, im dłużej stoją tym większe prawdopodobieństwo, że pojawią się w nich np. bakterie, które mogą nam poważnie zaszkodzić.